Tóm lược
Terra là mạng lưới blockchain được xây dựng dựa trên SDK Cosmos chuyên tạo ra stablecoin. Thay vì sử dụng tiền mã hóa thế chấp vượt mức hoặc tiền pháp định làm khoản dự trữ, mỗi stablecoin Terra có thể đổi sang token gốc của mạng lưới là LUNA.
LUNA cho phép người nắm giữ thanh toán phí mạng lưới, tham gia quản trị, stake theo cơ chế đồng thuận Tendermint Delegated Proof of Stake và neo các stablecoin.
Để neo một stablecoin như TerraUSD (UST), giá trị USD của LUNA có thể quy đổi theo tỷ lệ 1:1 với token UST. Ví dụ: nếu giá UST là $0,98, nhà kinh doanh chênh lệch giá sẽ đổi 1 UST lấy 1 USD và kiếm 2 xu. Cơ chế này làm tăng lượng cầu UST và cũng làm giảm nguồn cung do UST bị đốt. Sau đó, stablecoin sẽ trở lại mức neo.
Khi UST có giá trên $1, giả sử ở mức $1,02, nhà kinh doanh chênh lệch giá sẽ đổi $1 LUNA sang 1 UST và kiếm được 2 xu. Nguồn cung UST tăng lên và lượng cầu UST cũng giảm đi, đưa giá trở lại mức neo.
Ngoài việc giảm sự biến động của stablecoin, validator và delegator còn stake LUNA để nhận thưởng. Hai tác nhân này đóng vai trò thiết yếu trong việc giữ cho mạng lưới an toàn và xác nhận giao dịch.
Bạn có thể mua LUNA trên Binance, sau đó lưu trữ, stake và tham gia quản trị thông qua Terra Station – ví chính thức và trang thông tin tổng quan của mạng lưới blockchain Terra.
Giới thiệu
Đối với những người yêu thích stablecoin, hiện giờ có nhiều lựa chọn khi chọn nơi đầu tư. Không phải tất cả các stablecoin được neo vào tiền pháp định. Có nhiều phương pháp và mạng lưới khác nhau đang thử nghiệm các cách neo stablecoin. Terra là một trong những dự án đó, phát triển cách tiếp cận độc đáo đối với stablecoin và các công cụ mà nhà phát triển có thể sử dụng để tạo token neo.
Vậy Terra làm gì?
Terra là blockchain cho phép người dùng tạo stablecoin được neo vào tiền pháp định. Những coin này chủ yếu sử dụng cơ chế seigniorage của mạng lưới. Được Do Kwon và Daniel Shim của phòng thí nghiệm Terraform tạo ra vào năm 2018, mạng lưới này sử dụng cơ chế đồng thuận Tendermint Delegated-Proof-of-Stake (DPoS). Terra cho phép hợp đồng thông minh tạo ra nhiều loại stablecoin khác nhau.
Dự án trở nên nổi tiếng trong lĩnh vực thương mại điện tử tại thị trường châu Á và sở hữu lượng người dùng lớn ở Hàn Quốc, nơi đặt trụ sở chính của dự án. Ví dụ: người dùng dịch vụ taxi ở Mông Cổ có thể trả tiền cho một số tài xế bằng stablecoin Terra MNT được neo vào đồng tugrik Mông Cổ. Token được đúc trên nền tảng này được gọi là đơn vị tiền tệ Terra và tồn tại song song với token gốc của mạng lưới là token tiện ích và quản trị LUNA. Terra và LUNA có mối quan hệ bổ sung cho nhau.
Terra đã có các stablecoin được neo vào đồng Đô la Mỹ, đồng Won Hàn Quốc, đồng Euro, v.v. Trong một thời gian ngắn, dự án đã trở nên phổ biến rộng rãi với các stablecoin được đúc trên nền tảng này. Tính đến thời điểm viết bài, TerraUSD đã trở thành stablecoin lớn thứ năm tính theo giá trị vốn hóa thị trường.
Stablecoin Terra là gì?
Stablecoin trên mạng lưới Terra sử dụng phương pháp khác để thế chấp stablecoin neo vào tiền pháp định và stablecoin neo vào tiền mã hóa. Thông thường, stablecoin thế chấp cho phép người nắm giữ đổi stablecoin lấy một khoản tiền pháp định tương đương hoặc một khoản tiền mã hóa. Đây chính là trường hợp của BUSD, đồng tiền mã hóa duy trì khoản dự trữ đô la Mỹ được kiểm toán. Điều này cũng đúng với DAI, đồng tiền mã hóa được đảm bảo bằng tiền mã hoá thế chấp vượt mức.
Tuy nhiên, stablecoin của Terra sử dụng thuật toán để kiểm soát nguồn cung. Trên thực tế, mỗi stablecoin đều được đảm bảo và có thể đổi lấy token tiện ích và quản trị LUNA. Terra đóng vai trò như đối tác cho bất kỳ ai muốn đổi stablecoin lấy LUNA và ngược lại, điều này ảnh hưởng đến nguồn cung của hai token này.
Stablecoin Terra hoạt động như thế nào?
Giả sử bạn muốn kiếm $100 TerraUSD (UST), tương đương với 100 UST khi được neo. Để đúc UST, bạn sẽ cần chuyển đổi một lượng token LUNA tương đương. Sau đó, Terra sẽ đốt token bạn cung cấp. Do đó, nếu giá của LUNA là $50/coin, thuật toán sẽ yêu cầu bạn đốt 2 LUNA để đúc 100 UST. Trước đây, Terra chỉ đốt một phần token được cung cấp, nhưng khi bản cập nhật Columbus-5 ra mắt, số lượng token hiện được đốt là 100%.
Bạn cũng có thể đúc LUNA bằng token Terra. Để đúc $100 LUNA (2 LUNA), sẽ cần đốt 100 UST. Ngay cả khi giá thị trường của UST không phải là $1/token, tỷ lệ chuyển đổi để đúc vẫn tính 1 UST bằng $1. Cơ chế trao đổi này giúp giá TerraUST luôn ổn định.
Chúng ta hãy cùng xem một ví dụ để biết chính xác cách thuật toán hoạt động để bình ổn giá:
1. Giá 1 UST giảm xuống còn $0,98, thấp hơn 2 xu so với giá trị neo danh nghĩa của nó. Tuy nhiên, khi chuyển đổi giữa stablecoin Terra và LUNA, 1 UST được coi là có giá trị $1.
2. Một nhà kinh doanh chênh lệch giá nhìn thấy mức chênh lệch giá này và nhận ra cơ hội kiếm lời. Họ tiến hành mua 100 UST với giá $98, sau đó đổi sang $100 LUNA.
3. Nhà kinh doanh chênh lệch giá có thể giữ $100 LUNA hoặc đổi sang tiền pháp định và rút khoản lãi kiếm được. Mặc dù $2 nghe có vẻ không nhiều, nhưng lợi nhuận sẽ lớn hơn khi giao dịch ở quy mô lớn hơn. Khoản chênh lệch giữa giá đúc token và giá trị của token này được gọi là seigniorage (lợi nhuận từ việc đúc token).
Nhưng làm thế nào mà cơ chế này lại giúp bình ổn giá ở mức $1? Thứ nhất, lượng cầu UST từ các nhà kinh doanh chênh lệch giá tăng lên làm tăng giá UST. Terra đốt UST trong quá trình đổi sang LUNA, làm giảm nguồn cung và tăng giá UST. Khi 1 UST đạt giá trị $1, cơ hội kinh doanh chênh lệch giá sẽ không còn nữa.
Quy trình tương tự hoạt động ngược lại khi giá UST trên $1. Hãy xem một ví dụ khác.
1. Khi giá 1 UST tăng $1,02, các nhà kinh doanh chênh lệch giá lại có cách để kiếm lời.
2. Nhà kinh doanh chênh lệch giá mua $100 LUNA và đổi sang 1 UST trị giá $102. Terra đốt LUNA và nguồn cung UST tăng lên.
3. Kết hợp với việc lượng cầu UST giảm do giá cao, giá UST giảm xuống còn $1.
Token LUNA là phần không thể thiếu trong toàn bộ quy trình này và đóng vai trò như tài sản thế chấp đối với tất cả stablecoin Terra. Không cần phải thế chấp vượt mức và token làm giảm sự biến động của giá UST. Theo nhiều cách, Terra hoạt động như một ngân hàng trung ương với chính sách tiền tệ linh hoạt, kiểm soát kỹ nguồn cung tiền tệ của mình. Khi so sánh với các dự án thế chấp vượt mức như MakerDAO, mô hình Terra có nhiều khả năng mở rộng và giá phải chăng hơn.
LUNA là gì?
LUNA là đồng tiền mã hoá của Terra đóng bốn vai trò khác nhau trên nền tảng:
1. Phương thức thanh toán phí giao dịch trong hệ thống gas (token tiện ích).
2. Cách để tham gia hệ thống quản trị của nền tảng. Bằng cách stake token LUNA, bạn có thể tạo và bỏ phiếu cho các đề xuất thay đổi liên quan đến giao thức Terra.
3. Công cụ giảm sự biến động giá của stablecoin được đúc trên Terra.
4. Token để stake theo cơ chế đồng thuận DPoS đằng sau các validator xử lý giao dịch trên mạng lưới.
LUNA có nguồn cung mục tiêu tối đa là một tỷ token. Nếu mạng lưới vượt quá một tỷ LUNA, Terra sẽ đốt LUNA cho đến khi nguồn cung trở lại mức cân bằng.
Phần thưởng stake từ LUNA
Những người giữ token LUNA có thể stake token theo cơ chế đồng thuận của hệ sinh thái Terra. Bằng cách stake LUNA, người dùng nhận được phần thưởng trực tiếp từ phí hoán đổi trên nền tảng Terra. Người dùng thanh toán các khoản phí này bất cứ khi nào họ chuyển đổi giữa LUNA và stablecoin Terra.
Trước khi bản cập nhật Columbus-5 ra mắt, phần thưởng cũng được lấy từ một phần seigniorage của mỗi lần hoán đổi. Về lý thuyết, hệ thống mới sẽ cung cấp lợi suất stake khoảng 7-9%. Những phần thưởng này khuyến khích người dùng và validator tham gia Tendermint DPoS. Nếu bạn đã quen với việc đào trên mạng lưới Bitcoin, thì nguyên tắc này cũng tương tự.
Làm thế nào để mua LUNA?
Người dùng có thể mua LUNA trên các sàn giao dịch tiền mã hoá như Binance.
1. Để bắt đầu, hãy đăng nhập vào tài khoản Binance, rồi chuyển đến chế độ xem sàn giao dịch cơ bản hoặc nâng cao. Bạn sẽ tìm thấy chức năng này trong trong tab [Giao dịch] ở đầu trang chủ.
2. Ở bên trái màn hình, di chuột qua cặp tiền mã hóa được hiển thị để mở thanh tìm kiếm.
cặp LUNA/BNB.
4. Tiếp theo, chuyển đến tab [Spot] và nhập số lượng LUNA bạn muốn mua. Trong ví dụ này, chúng tôi đã chọn mua ở mức giá giao ngay bằng cách chọn loại lệnh [Market]. Sau đó, bạn có thể xác nhận giao dịch bằng cách nhấn vào [Mua LUNA].
Cơ chế đồng thuận Delegated Proof of Stake của Terra hoạt động như thế nào?
Blockchain Terra được xây dựng dựa trên SDK Cosmos, do đó sử dụng cơ chế đồng thuận Tendermint DPoS. Cơ chế đồng thuận là một phần của bộ công nghệ Cosmos và là giải pháp thay thế thân thiện với môi trường cho cơ chế Proof of Work.
Tính đến tháng 10 năm 2021, Terra đã sử dụng một nhóm lên đến 130 validator để xử lý giao dịch. Người dùng (hoặc delegator) stake token đằng sau validator. Đổi lại, validator bảo mật mạng bằng cách xử lý các giao dịch tương tự như công việc của một thợ đào trên Bitcoin. Delegator sẽ stake token LUNA đằng sau sau một validator mà họ tin rằng sẽ xử lý một cách hiệu quả và trung thực các giao dịch trên mạng lưới. Mỗi validator cũng có thể đặt tỷ lệ phần trăm thưởng tùy ý mà họ sẽ trao cho delegator của mình.
Validator cũng phải khóa một lượng LUNA đã định trong ít nhất 21 ngày. Quy trình này được gọi là giao kết. Delegator cũng trải qua thời gian khóa 21 ngày và có nguy cơ mất số tiền đã stake nếu validator là kẻ xấu.
Ví dụ: validator có thể xử lý các giao dịch lặp chi hoặc chứa các giao dịch sai lệch. Trong trường hợp này, validator có thể bị cắt phần thưởng hoặc thậm chí mất số tiền đã stake (giao kết) ban đầu. “Thuế Terra” tính vào các giao dịch và airdrop sẽ được lấy để trao phần thưởng cho delegator và validator. Phần thưởng mà delegator nhận được còn tùy vào số tiền delegator đã stake và tỷ lệ hoa hồng của validator.
Terra Station là gì?
Terra Station là ví tiền mã hóa chính thức và trang thông tin tổng quan của Terra cho phép người giữ token LUNA truy cập số tiền, stake và tham gia vào hoạt động quản trị. Terra Station có cả ứng dụng dành cho điện thoại di động và tiện ích mở rộng trên trình duyệt.
1. Trang thông tin tổng quan Terra Station hiển thị một loạt dữ liệu trên chuỗi, bao gồm khối lượng giao dịch, lợi nhuận stake và số lượng tài khoản đang hoạt động.
2. Ví của Terra Station là ví không lưu ký, nghĩa là chỉ có bạn mới có thể truy cập khoá riêng tư của bạn. Nếu bạn mở một ví Terra Station, hãy nhớ giữ cụm từ ghi nhớ ở một nơi an toàn và đảm bảo. Nếu bạn làm mất, sẽ không có cách nào để lấy lại tiền.
3. Cổng thông tin quản trị cho phép bạn tạo đề xuất mới và chuyển sang giai đoạn bỏ phiếu bằng cách nộp 512 LUNA. Những người dùng khác có thể nộp 512 LUNA thay cho bạn nếu bạn không có tiền. Khi một đề xuất mới được tạo, những người giữ token LUNA khác có thể stake token để bỏ phiếu bầu.
4. Mục stake token cho phép bạn ủy quyền, kiểm tra phần thưởng, giao kết LUNA với tư cách là validator và tham gia vào mọi giai đoạn trong cơ chế đồng thuận DPoS.
Tổng kết
Trong tương lai, sẽ có rất nhiều cơ hội để Terra tận dụng khả năng tương thích chuỗi chéo của mình với các blockchain SDK Cosmos khác. Do chủ đề stablecoin liên quan đến quy định và việc chấp nhận rộng rãi trong hệ thống thanh toán nhận đang nhận được nhiều sự chú ý trên toàn cầu, nên Terra có khả năng phát triển và tăng lượng người dùng ngoài khu vực châu Á.
