Giới thiệu
Là một người mới tham gia giao dịch hoặc đầu tư, đọc các biểu đồ có thể là một nhiệm vụ khó khăn với nhiều người. Trên thực tế, một số nhà đầu tư dựa vào cảm giác hoặc trực giác để quyết định đầu tư. Tuy chiến lược này có thể tạm thời có hiệu quả trong bối cảnh thị trường tăng giá, nhưng rất có thể sẽ không hiệu quả trong một cuộc đua dài.
Về cơ bản, giao dịch và đầu tư là trò chơi của xác suất và quản trị rủi ro. Vì vậy, khả năng đọc được biểu đồ nến rất quan trọng đối với hầu hết nhà đầu tư, dù họ có phong cách đầu tư nào đi chăng nữa. Bài viết này sẽ giải thích biểu đồ nến là gì và hướng dẫn cách đọc chúng.
Biểu đồ nến là gì?
Biểu đồ nến là một loại biểu đồ tài chính, biểu diễn bằng đồ thị sự biến động giá của một tài sản trong một khung thời gian nhất định. Đúng như tên gọi, nó được tạo thành từ “những cây nến”. Trong đó, mỗi cây nến đại diện cho một lượng thời gian bằng nhau. Mỗi cây nến có thể đại diện cho bất kỳ khoảng thời gian nào, từ đơn vị giây cho đến hàng năm.
Biểu đồ nến có từ khoảng thế kỷ 17, được cho là sáng tạo của một thương nhân mua bán gạo người Nhật Bản tên là Homma. Từ đó, ý tưởng này được cho là nền tảng của biểu đồ nến hiện đại ngày nay. Qua quá trình phát triển, biểu đồ của Homma được nhiều người tiếp tục tinh chỉnh, đáng chú ý nhất là Charles Dow, một trong những cha đẻ của phân tích kỹ thuật hiện đại.
Mặc dù biểu đồ nến có thể được sử dụng để phân tích bất kỳ loại dữ liệu nào, nhưng chủ yếu chúng được sử dụng để phân tích thị trường tài chính. Nếu được sử dụng đúng, biểu đồ nến có thể giúp các nhà giao dịch đánh giá xác suất xảy ra các kết quả trong biến động giá. Chúng cũng có thể hữu ích trong việc giúp các nhà giao dịch và nhà đầu tư hình thành ý tưởng đầu tư dựa trên phân tích thị trường của riêng họ.
Biểu đồ nến hoạt động ra sao?
Về cơ bản, biểu đồ nến được tạo ra bởi các điểm giá như sau:
- Giá mở cửa — Giá giao dịch tài sản được ghi nhận lần đầu tiên trong một khung thời gian cụ thể.
- Giá đỉnh — Giá giao dịch tài sản được ghi nhận cao nhất trong một khung thời gian cụ thể.
- Giá đáy — Giá giao dịch tài sản được ghi nhận thấp nhất trong một khung thời gian cụ thể.
- Giá đóng cửa — Giá giao dịch tài sản được ghi nhận lần cuối cùng trong một khung thời gian cụ thể.
Nhìn chung, các dữ liệu cảu biểu đồ nến thể hiện các điểm mở-cao-thấp-đóng (hay biểu đồ OHLC hoặc đơn giản gọi là biểu đồ thanh). Mối quan hệ giữa các giá mở cửa, đỉnh, đáy và đóng cửa quyết định hình dạng của nến.
Khoảng cách giữa giá mở cửa và đóng cửa tạo ra phần thân nến. Trong khi đó, khoảng cách giữa thân nến và giá đỉnh/đáy thể hiện bấc nến hoặc bóng nến. Khoảng cách giữa giá đỉnh và giá đáy của nến được gọi là phạm vi của nến.
Cách đọc biểu đồ nến
Biểu đồ nến được nhiều nhà giao dịch đnáh giá là dễ đọc hơn các biểu đồ dạng thanh hoặc đường thông thường, mặc dù chúng đều cung cấp thông tin giống nhau bởi trong nháy mắt, biểu đồ nến có thể cung cấp thông tin về biến động giá cho nhà giao dịch.
Trong thực tế, một cây nến trong biểu đồ cho thấy cuộc chiến lên và xuống của thị trường trong một thời gian nhất định. Nhìn chung, phần thân càng dài thì áp lực mua hoặc bán càng mạnh trong khung thời gian đo. Nếu bấc nến ngắn, điều đó có nghĩa là giá đỉnh (hoặc đáy) của khung thời gian đo nằm gần với giá đóng cửa.
Màu sắc và các thiết lập có thể thay đổi với các công cụ biểu đồ nến khác nhau, nhưng nhìn chung, nếu thân nến có màu xanh lá cây, điều đó có nghĩa là giá tài sản tại giá đóng cửa cao hơn giá mở cửa. Màu đỏ có nghĩa là giá đi xuống trong khung thời gian đo – hay mức giá đóng cửa thấp hơn giá mở cửa.
Một số nhà phân tích thích sử dụng biểu đồ nến đen – trắng. Khác với màu xanh lá cây và và màu đỏ, thường thấy biểu đồ nến đen-trắng thể hiện các biến động đi lên với hình ảnh nến rỗng và các biến động đi xuống với hình ảnh nến đen.
Biểu đồ nến không cho bạn biết điều gì?
Mặc dù biểu đồ nến rất hữu ích trong việc giúp bạn quan sát biến động giá, nhưng biểu đồ nến có thể không cung cấp tất cả những gì bạn cần cho một phân tích toàn diện. Chẳng hạn, biểu đồ nến không hiển thị chi tiết những gì đã xảy ra trong khoảng thời gian giữa giá mở cửa và đóng cửa, mà chỉ thể hiện khoảng cách giữa hai điểm (giá đỉnh và giá đáy).
Ví dụ: Các bấc của nến cho chúng ta biết giá đỉnh và giá đáy trong một chu kỳ. Tuy nhiên, chúng lại không thể cho chúng ta biết cái nào xảy ra trước. Mặc dù vậy, khung thời gian có thể được thay đổi, trong hầu hết các biểu đồ, cho phép các nhà giao dịch xem các khung thời gian thấp hơn và có thêm các thông tin chi tiết.
Biểu đồ nến cũng có thể chứa rất nhiều độ nhiễu thị trường, đặc biệt là khi biểu diễn với các khung thời gian thấp hơn. Các nến có thể thay đổi rất nhanh, gây khó khăn cho việc diễn giải.
Nến Heikin-Ashi
Những thông tin trên đã cho chúng ta nhiều thông tin về biểu đồ nến Nhật Bản. Tuy nhiên, thực tế còn có nhiều cách khác để tính toán và biểu diễn biểu đồ nến. Kỹ thuật Heikin-Ashi là một trong số đó.
Heikin-Ashi có nghĩa là “thanh bình quân” trong tiếng Nhật. Biểu đồ nến này dựa trên một công thức tính được điều chỉnh có sử dụng dữ liệu giá bình quân. Mục tiêu chính là làm mịn biến động giá và lọc độ nhiễu thị trường. Như vậy, nến Heikin-Ashi có thể giúp dễ dàng phát hiện xu hướng thị trường, mô hình giá cả và khả năng đảo chiều.
Các nhà giao dịch thường sử dụng nến Heikin-Ashi kết hợp với biểu đồ nến Nhật Bản để tránh tín hiệu sai và tăng cơ hội phát hiện xu hướng thị trường. Nến Heikin-Ashi màu xanh lá cây không có bấc phía dưới thường chỉ ra một xu hướng tăng mạnh, trong khi nến đỏ không có bấc phía trên có thể chỉ ra một xu hướng giảm mạnh.
Biểu đồ nến Heikin-Ashi có thể là một công cụ mạnh mẽ. Tuy vậy, giống như bất kỳ kỹ thuật phân tích kỹ thuật nào khác, chúng cũng có những hạn chế. Biểu đồ nến Heikin-Ashi sử dụng dữ liệu giá bình quân, nên các mẫu có thể mất nhiều thời gian hơn để phát triển. Ngoài ra, chúng không thể hiện khoảng cách giá và có thể che mất những dữ liệu giá khác.
Kết
Biểu đồ nến là một trong những công cụ cơ bản nhất cho bất kỳ nhà giao dịch hoặc nhà đầu tư nào. Chúng không chỉ cung cấp hình ảnh đại diện trực quan về biến động giá cho một tài sản nhất định, mà còn cung cấp sự linh hoạt cho việc phân tích dữ liệu theo các khung thời gian khác nhau.
Một nghiên cứu sâu rộng về biểu đồ và mô hình nến, kết hợp với tư duy phân tích và thực hành đầy đủ, có thể cung cấp cho các nhà giao dịch một lợi thế trên thị trường. Tuy nhiên, hầu hết các nhà giao dịch và nhà đầu tư đều đồng ý rằng việc xem xét các phương pháp khác, chẳng hạn như phân tích cơ bản, cũng rất quan trọng.
