Tóm lược
Cosmos là một hệ sinh thái bao gồm nhiều mạng và nhiều công cụ để tạo ra các blockchain có khả năng tương tác với nhau. Chuỗi chính Cosmos Hub hoạt động như một sổ cái trung tâm cho các blockchain tương thích được gọi là các Zone. Mỗi Zone có khả năng tùy chỉnh cao, cho phép các nhà phát triển thiết kế tiền mã hóa của riêng họ, với các cài đặt tùy chỉnh xác thực khối và nhiều tính năng khác nữa.
Các Zone này được tạo ra bằng cách sử dụng Cosmos SDK, công cụ cung cấp những tài nguyên cơ bản cần thiết để phát triển một blockchain Cosmos. Lớp đồng thuận mặc định của Cosmos SDK, Tendermint Core, cung cấp cơ chế đồng thuận dựa trên trình xác thực có thể sử dụng trên nhiều blockchain Cosmos. Tuy nhiên, mỗi một Zone lại có thể lựa chọn phương thức lựa chọn trình xác thực.
Đối với mạng chính Cosmos Hub, blockchain này sẽ chọn ra 100 trình xác thực từ những node stake ATOM hàng đầu. ATOM là đồng tiền mã hóa tiện ích của blockchain này. Quyền biểu quyết được chỉ định cho mỗi trình xác thực dựa trên số lượng ATOM đã stake. Sau đó, một trình xác thực lãnh đạo sẽ đề xuất các khối mới để những trình xác thực khác bỏ phiếu. Các block thành công sẽ cung cấp phần thưởng khối cho trình xác thực và những người stake ATOM vào trình xác thực họ đã chọn.
Ngoài cơ chế đồng thuận của Cosmos Hub, ATOM cũng được sử dụng để thanh toán phí giao dịch và tham gia vào các cuộc bỏ phiếu quản trị. Các trình xác thực phải tham gia vào các đề xuất hoặc đối mặt với các biện pháp trừng phạt.
Giới thiệu
Cùng với khả năng mở rộng, khả năng tương tác luôn là một vấn đề then chốt cần giải quyết trong thế giới blockchain. Sau hơn một thập kỷ kể từ khi xuất hiện blockchain Bitcoin đầu tiên, giờ đây chúng ta có nhiều lựa chọn khác nhau khi nói đến các mạng blockchain có thể tương tác. Cosmos có lẽ là một trong những lựa chọn phổ biến nhất hiện có vì cơ chế đồng thuận Tendermint và các công cụ phát triển mã nguồn mở. Hãy cùng khám phá lý do chính xác tại sao Cosmos vẫn là một lựa chọn phổ biến và cách nó cho phép các blockchain hoạt động cùng nhau một cách dễ dàng.
Cosmos (ATOM) hoạt động như thế nào?
Cosmos tập trung vào việc tạo ra một mạng lưới các blockchain khác nhau nhưng chúng có thể tương tác với nhau. Được thành lập vào năm 2014 bởi Ethan Buchman và Jae Kwon, mạng Cosmos bao gồm mạng chính blockchain Proof of Stake và các blockchain tùy chỉnh được gọi là các Zone.
Chuỗi chính, Cosmos Hub, dùng để chuyển tài sản và dữ liệu giữa các Zone được kết nối và cung cấp một lớp bảo mật được chia sẻ. Tất cả những thứ này hoạt động cùng nhau bằng cách sử dụng Tendermint, cơ chế đồng thuận tùy chỉnh của Cosmos và giao diện ứng dụng chung. Người dùng dùng mạng Cosmos sẽ thanh toán phí bằng tiền mã hóa ATOM của mạng.
Mạng Cosmos được chia thành ba phân lớp khác nhau:
1. Networking – Cho phép xác nhận giao dịch và thông báo đồng thuận tới các blockchain trung tâm.
2. Application – Cập nhật mạng về trạng thái mới của các giao dịch và số dư.
3. Consensus – Tổ chức các node theo cách chúng đồng thuận việc thêm các giao dịch mới.
Ba lớp này được kết hợp thông qua một tập hợp các công cụ và ứng dụng mã nguồn mở. Ví dụ: Tendermint đóng gói các lớp mạng và đồng thuận thành một công cụ có thể sử dụng ngay. Các nhà phát triển blockchain sử dụng Tendermint chỉ cần tập trung vào lớp ứng dụng, giúp họ tiết kiệm thời gian và tài nguyên.
Cosmos Hub là gì?
Cosmos Hub là blockchain chính của Cosmos nó kết nối các blockchain tùy chỉnh khác được gọi là các Zone. Nó thực hiện điều này bằng cách theo dõi trạng thái của từng Zone thông qua Giao thức Truyền thông liên Blockchain (IBCP). Thông qua giao thức này, thông tin có thể dễ dàng di chuyển giữa bất kỳ Zone nào được kết nối với Cosmos Hub.
Cosmos Hub hoạt động như một sổ cái trung tâm nơi các Zone trao đổi thông điệp IBC. IBC sử dụng hai loại giao dịch: IBCBlockCommitTx và IBCPacketTx. Đầu tiên nó sẽ truyền số băm hash của khối gần nhất cho bất kỳ Zone nhất định nào. Sau đó nó cho phép một Zone chứng minh rằng một gói thông tin là hợp pháp và đã được xuất bản bởi ứng dụng của người gửi.
Hãy tưởng tượng hai DApp trên hai Zone khác nhau muốn giao tiếp với nhau. Để thực hiện điều này, các tin nhắn IBC được gửi đến Cosmos Hub, nơi ghi lại sự tương tác. Thông báo được chuyển tiếp qua Cosmos Hub và mỗi Zone cũng ghi lại kết quả của các tương tác đó trên các blockchain riêng của nó. Sau đó, Cosmos Hub sẽ ghi nhận lại ba hoạt động riêng biệt của blockchain này. Khả năng tương tác với nhau của các blockchain đã mang lại cho Cosmos biệt danh “Internet của các Blockchain.”
Cosmos Zone là gì?
Các blockchain tùy chỉnh của Cosmos, được gọi là các Zone, chúng được sử dụng cho rất nhiều ứng dụng khác nhau. Thuật ngữ này thay thế cho các sidechain mà bạn có thể đã quen thuộc trong các dự án blockchain khác như Polygon. Mỗi Zone có thể xác thực các giao dịch của riêng mình, các mint token và triển khai nhiều tùy chỉnh khác. Ngay cả với những khác biệt này, tất cả các Zone vẫn có thể tương tác với bất kỳ một Zone khác trong hệ thống Cosmos, miễn là chúng được cấp phép.
Các Zone sử dụng kiến trúc Hub & Spoke trong đó các Hub hoạt động giống như bộ định tuyến cho các Zone khác nhau. Cosmos Hub là một trong những Hub phổ biến nhất, nhưng các Hub khác cũng tồn tại. Bất kỳ ai cũng có thể tạo ra một blockchain Hub hoặc Zone Hub vì mạng lưới này cho phép điều đó xảy ra. Tuy nhiên, mỗi Zone hoặc Hub đều có quyền từ chối các blockchain khác kết nối với chúng.
Bằng cách kết nối với một Hub, một blockchain có thể kết nối với bất kỳ Zone nào được kết nối với cùng một Hub. Các Hub cũng có thể kết nối với nhau. Ngoài ra, bất kỳ ai cũng có thể fork Cosmos Hub và khởi chạy dự án của riêng họ, giống như Binance Chain đã làm vào năm 2019.
Cosmos SDK là gì?
Cosmos SDK là một bộ công cụ phát triển phần mềm mã nguồn mở cho phép người dùng tạo các ra các blockchain tùy chỉnh. Giao thức đồng thuận mặc định của Cosmos SDK là Tendermint Core, nhưng có rất nhiều mô-đun khác nhau được tạo sẵn và bạn có thể sử dụng. Việc sử dụng Cosmos SDK giúp đơn giản hóa các quy trình và cung cấp cho bạn tất cả các tiêu chuẩn cần có để xây dựng một blockchain.
Nó có khả năng tùy biến cao với các plug-in, vì vậy người dùng có thể thiết kế các tính năng và đặc điểm mới cho nó. Blockchain công khai Proof of Stake và blockchain được cấp phép Proof of Authority đều có thể được tạo ra bằng Cosmos SDK. Binance Chain chỉ là một ví dụ cụ thể về blockchain được tạo ra bằng Cosmos SDK.
ATOM là gì?
ATOM là tiền mã hóa gốc của Cosmos, nó có ba trường hợp sử dụng chính:
1. Người dùng phải trả phí giao dịch trên mạng bằng ATOM, phí này tỷ lệ thuận với sức mạnh tính toán được yêu cầu.
ATOM cũng được sử dụng để tham gia vào hệ thống quản trị của Cosmos Hub. Bạn càng nắm giữ nhiều ATOM, bạn càng có nhiều quyền biểu quyết trong các quyết định của nền tảng.
3. ATOM được các trình xác thực dùng để stake, từ đó nhận phần thưởng khi tham gia vào thuật toán đồng thuận.
ATOM được phân phối thông qua Phát hành tiền mã hóa lần đầu (ICO) và nó không có giới hạn nguồn cung, điều này khiến nó trở thành đồng tiền mã hóa lạm phát. Nguyên nhân là do những người stake nhận thưởng từ Tendermint Core liên tục tạo ra ATOM mới. Tỷ lệ lạm phát sẽ được điều chỉnh theo thời gian thực dựa trên giá trị được stake và số lượng người stake.
Làm thế nào để mua ATOM?
Bạn có thể dễ dàng đặt mua ATOM trên sàn giao dịch Binance. Nếu bạn chưa đăng ký tài khoản Binance hoặc chưa hoàn thành KYC và AML, thì hãy đảm bảo hoàn thành việc này trước khi mua ATOM của bạn. Các bước rất đơn giản:
1. Đăng nhập vào tài khoản Binance và di chuột qua tab [Trade]. Chọn chế độ xem giao dịch [Classic] hoặc [Advanced].
2. Di chuột qua cặp giao dịch được hiển thị ở bên trái, tìm kiếm ATOM và chọn một cặp giao dịch phù hợp. Trong ví dụ này, chúng ta sẽ sử dụng [ATOM/BUSD].
3. Chọn loại lệnh bạn muốn đặt và nhập số tiền của bạn vào đó. Ở đây chúng ta đã chọn lệnh market. Sau đ,ó kiểm tra kỹ lại chi tiết lệnh của bạn, nhấp vào [Buy ATOM] để thực hiện việc mua hàng.
Tendermint là gì?
Tendermint là một giao thức cung cấp cả cơ chế đồng thuận blockchain (Tendermint Core) và một công cụ (Tendermint ABCI) cho phép các ứng dụng kết nối với các cơ chế đồng thuận Tendermint Core. Tendermint Core là giao thức đồng thuận mặc định của Cosmos và nó cũng là hệ thống chịu lỗi Byzantine (BFT). BFT đảm bảo việc xác nhận các giao dịch mới đạt được sự đồng thuận một cách đúng đắn ngay cả khi có những tác nhân tham gia không phù hợp hoặc thậm chí là độc hại.
Với Tendermint Core, các trình xác thực chạy các node duy trì bản sao dữ liệu của blockchain. Không phải mọi node đều là trình xác thực, vì giới hạn trên Cosmos Hub là 100 trình xác thực. Các trình xác thực xác nhận giao dịch, sau đó nó sẽ bỏ phiếu cho các block mới để thêm vào chuỗi.
Các trình xác thực đạt được vị trí của nó bằng cách stake ATOM như là một node. 100 node có giá trị stake lớn nhất có quyền biểu quyết theo tỷ lệ số lượng ATOM đã stake. Người dùng cũng có thể ủy quyền stake ATOM của họ cho trình xác thực để đổi lấy một phần phần thưởng khối.
Cơ chế này khuyến khích trình xác thực hoạt động vì người dùng có thể dễ dàng stake ATOM vào nơi họ tin tưởng. Để thêm các block mới, 100 trình xác thực cần đạt được sự đồng thuận trên mỗi block thông qua biểu quyết. Việc biểu quyết này diễn ra bên theo các vòng và nó bắt dầu từ đề xuất khối đến từ một trình xác thực lãnh đạo.
Tại sao Tendermint lại quan trọng?
Tendermint (BFT) đã trở nên rất phổ biến vì:
1. Tính phù hợp cho các blockchains công cộng và riêng tư. Tendermint (BFT) chỉ giao dịch với các mạng và các lớp đồng thuận của blockchains Cosmos. Nó đưa ra phương cách để các trình xác thực đồng ý về các giao dịch và các chia sẻ thông tin, nhưng những nhà phát triển vẫn có thể tùy chỉnh lớp ứng dụng của họ. Mỗi Zone có thể lựa chọn phương cách làm thế nào để các trình xác thực của nó được chọn, quyết định blockchain đó sẽ là loại công khai hay cần được cấp phép.
2. Hiệu suất cao. Tendermint (BFT) có thời gian tạo khối khoảng 1 giây và cũng có thể xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây.
3. Kết thúc giao dịch ngay lập tức. Các giao dịch được xác nhận ngay sau khi một khối được tạo (miễn là phần lớn các trình xác thực mạng trung thực). So với các blockchain như Ethereum (ETH) hoặc Bitcoin (BTC), người dùng Cosmos có thể tự tin chấp nhận các giao dịch với ít xác nhận khối hơn.
4. Bảo mật. Nếu blockchain thực hiện fork, tạo ra hai lịch sử giao dịch khác nhau, rất dễ dàng để có thể kiểm tra và biết được lý do tại sao nó xảy ra như vậy.
Tổng kết
Cosmos là một trong những giải pháp đầu tiên giúp tạo ra các blockchain có khả năng tương tác với nhau và hiện nó vẫn là một sự lựa chọn phổ biến. Tendermint (BFT) và Cosmos SDK là hai công cụ mạnh mẽ được sử dụng rất nhiều trong việc tạo ra các blockchain khác. Tuy nhiên, kể từ năm 2017, cộng đồng đã dành sự tập trung vào các sidechain với các blockchain có lưu lượng truy cập cao như Ethereum. Vì vậy, liệu Cosmo có tiếp tục phát triển mạnh mẽ được hay không vẫn là điều khó nói trước. Tuy nhiên, Cosmos đang có kế hoạch mở rộng, đi theo các trào lưu như NFT, tài sản thế chấp DeFi và stake liên chuỗi. Điều đó có thể mang lại sự phổ biến cùng cơ hội phát triển mạnh mẽ cho Cosmo trong tương lai.
