Dù bạn đã tham gia đầu tư tiền mã hoá từ những ngày đầu tiên với Bitcoin hay bạn là người mới trong thị trường này thì bạn hẳn đã nắm rõ những chuyển động thú vị của tiền mã hoá trong thời gian gần đây. Ví dụ, Bitcoin đã thu hút sự chú ý của đông đảo người dùng khi giá vượt mức đỉnh ATH trên 65.000 USD vào ngày 14 Tháng 4, 2021. Nhưng nếu nhìn lại các đỉnh và đáy mà BTC đã đi qua để đến được khoảnh khắc ATH đó cũng như các chuyển động giá theo sau, ít nhiều chúng ta cũng nhận thấy được – giá đang đi theo một mẫu biểu đồ nhất định.
Bằng cách phân tích kỹ những giao dịch của cá voi và những tổ chức đầu tư lớn, chúng ta có thể thấy được ý đồ mà họ thực hiện qua mỗi chu kỳ thị trường. Trong phạm vi rộng, các chu kỳ thị trường bị chi phối bởi các dòng tiền "thông minh" để có thể thu lời từ những dòng tiền "yếu" của những nhà đầu tư nhỏ lẻ. Tại đây, phương pháp Wyckoff thường được sử dụng để các nhà đầu tư dự đoán các động thái mà các trader lớn có thể thực hiện để gây ra các biến động trên thị trường.
Phương pháp Wyckoff là gì?
Phương pháp Wyckoff được phát triển bởi Richard Wyckoff, một tác giả và nhà đầu tư thị trường chứng khoán người Mỹ. Trong suốt sự nghiệp của mình, ông đã nổi tiếng với việc theo dõi dòng đầu tư của các quỹ tổ chức và đưa ra hướng dẫn cho các nhà đầu tư và thương nhân để giúp họ tránh những "cơn sóng" ảnh hưởng từ các tổ chức lớn này. Phân tích và kỹ thuật của ông đã đưa ông đến con đường sáng tạo ra phương pháp Chu kỳ thị trường Wyckoff.
Phương pháp này được thiết kế để thực hiện theo cách mà thị trường lên xuống và dòng chảy của thị trường cũng như dự đoán các giai đoạn tích lũy và phân phối. Ông đặt tên cho tầm ảnh hưởng của các tổ chức và những người chơi trên thị trường lớn khác là Người vận hành đằng sau (Composite Operator) và cho rằng kỹ thuật này giúp các cá nhân dự đoán và hiểu được toàn bộ những Composite Operator nói chung, đang nghĩ gì.
Sơ đồ Wyckoff
Có bốn sơ đồ trong phương thức Wyckoff, bốn sơ đồ này là nguyên nhân dẫn đến sự tăng trưởng và suy giảm của thị trường hoặc tài sản. Các sơ đồ này là Giai đoạn tích lũy, tiếp theo là Giai đoạn Markup (giá tăng), Giai đoạn phân phối và Giai đoạn Markdown (giá giảm).
Giai đoạn Tích lũy bắt đầu khi nguồn cầu từ Composite Operator tăng lên. Composite Operator và các nhà đầu tư kỳ vọng thị trường tăng muốn tăng vị thế của mình và đẩy giá lên cao hơn. Khi giá tăng, Giai đoạn Markup bắt đầu xuất hiện và dẫn đến Giai đoạn phân phối. Giá đạt được mức cao mới, thì đó là lúc giai đoạn đối lập của giai đoạn tích luỹ xảy ra. Các Composite Operator và những nhà đầu tư tin rằng thị trường sẽ giảm (bear) sẽ tìm cách để thoát vị thế bằng cách bán và chốt khoản lợi nhuận của mình. Quá trình bán tháo đẩy giá xuống được gọi là Giai đoạn Markdown, khiến cho giá sẽ giảm cho đến khi một Giai đoạn Tích lũy khác xảy ra.
Cách tiếp cận năm bước của Wyckoff
Trong cả sơ đồ tích lũy và phân phối của Phương pháp Wyckoff, có năm giai đoạn khác nhau diễn ra. Bài viết này được thực hiện trong giai đoạn thị trường xuất hiện những tín hiệu của giai đoạn tích luỹ, chúng ta sẽ bắt đầu với giai đoạn này.
Nguồn: Stockcharts.com
- Giai đoạn A – Ở cuối giai đoạn của một đợt vốn hoá lớn, sẽ có sự gia tăng rõ rệt về khối lượng giao dịch và đây là tín hiệu của Hỗ trợ sơ bộ – Preliminary Support (PS). Tuy nhiên, những nỗ lực của vùng hỗ trợ này cuối cùng cũng không ngăn được xu hướng Bán cao trào – Selling climax (SC), và tại đó, chúng ta sẽ thấy các thanh nến giảm lớn xuất hiện do hoảng loạn của thị trường. Tiếp theo đó, sẽ xuất hiện lại lực mua vào tăng mạnh gây ra một Phản ứng tự động Automatic Reaction (AR) và tại đây, các trader sẽ lợi dụng đợt giá giảm này để kiếm lời.
Hai điểm tối thiểu/tối đa này của SC và AR thường đánh dấu phạm vi giao dịch, trong đó, sẽ là nơi xảy ra giai đoạn tích lũy. Giai đoạn A sẽ đi vào điểm kết thúc sau khi Thử nghiệm thứ cấp (Secondary Test-ST) xảy ra sau AR, giá giảm một lần nữa để báo hiệu giai đoạn tích lũy vẫn chưa kết thúc.
- Giai đoạn B – Theo sau Secondary Test là giai đoạn mà Composite Operator có khả năng tích lũy tài sản cơ sở tốt nhất. Khi vùng giao dịch đang được test lại, bẫy tăng giá sớm và bear trap có thể xuất hiện và tạo cơ hội cho Operator tận dụng kiếm lời.
- Giai đoạn C – Sự kết thúc của Giai đoạn B có thể được xác định bởi một bear trap chắc chắn được tạo ra để tạo tâm lý hoang mang và thúc giục các trader bán tháo. Đây được gọi là mùa Xuân (spring), và nócó thểxảy ra trước khi các điểm giá thấp bắt đầu tăng. Dù nếu không có Spring hoặc bear trap nào đáng chú ý, cũng không có nghĩa là phần còn lại của sơ đồ sẽ không xảy ra.
- Giai đoạn D – Đây là giai đoạn nhất thời và là cơ hội cuối cùng để các nhà đầu tư và trader mua vào thời gian với giá thấp. Khi các điểm đáy dần được được tạo ở các mức giá ngày một cao hơn, tạo thành Điểm hỗ trợ cuối – Last Point Support (LPS). Đây sẽ là điểm đáy cao nhất trước khi thị trường phá vỡ các ngưỡng kháng cự.
Dấu hiệu Hỗ trợ – Signs of Support (SOS) là các ngưỡng được hình thành tại các điểm giá kháng cự, biến chúng thành các ngưỡng hỗ trợ mới. Khi các mức hỗ trợ tăng lên, một xu hướng tăng lớn hơn cuối cùng sẽ xảy ra, dẫn đến Giai đoạn E.
- Giai đoạn E – Xu hướng tăng được xác nhận sau khi giá vượt qua khỏi phạm vi giao dịch. Các nhà đầu tư dần được thuyết phục rằng giai đoạn tích luỹ thấp đã qua và người mua tràn ngập niềm tin vào thị trường, đẩy đến giai đoạn uptrend.
Nguồn: Stockcharts.com
Sơ đồ phân phối cũng có các giai đoạn tương tự như sơ đồ tích luỹ, nhưng thay vào đó là nhiều sự kiện tương đồng diễn ra theo chiều hướng ngược lại trong suốt thời gian của giai đoạn.
- Giai đoạn A – Giai đoạn bắt đầu với Nguồn cung sơ bộ (PSY) để tiến vào Giai đoạn Markup, cho thấy cơ hội đầu tiên để bán chốt lời mạnh đang đến gần. Tại Đỉnh mua vào – Buying Climax (BC), điểm mà Composite Operator và các nhà đầu tư dự đoán giá giảm bán ra lần đầu, hình thành một đường kháng cự mới. Giá sẽ giảm đến khi xảy ra Phản ứng tự động Automatic Reaction (AR), đẩy giá lên lại điểm Secondary Test (ST).
- Giai đoạn B – Tương tự như Giai đoạn B của Sơ đồ Tích lũy, tại đây, Composite Operator sẽ tiến hành bán ra các khoản đầu cơ của mình và thu về lợi nhuận từ các giai đoạn trước đó. Lần nữa, tại phạm vi giao dịch này, thị trường sẽ dễ hình thành bear trap hoặc bull trap. Mô hình Upthrust (UT) sẽ có thể xuất hiện, vượt qua BC trong thời gian ngắn và thiết lập một đường kháng cự mới.
- Giai đoạn C – Giống với Sơ đồ Tích lũy, giai đoạn này có thể hoặc không thể diễn ra. Tăng giá sau phân phối -Upthrust After Distribution (UTAD) có thể tạo ra một đỉnh giá mới trong thị trường, dù giai đoạn này có xảy ra hay không, nó cũng sẽ dẫn đến giai đoạn tiếp theo là giai đoạn D.
- Giai đoạn D – Đây là điểm giá cuối mà các nhà đầu tư muốn bán ở mức giá cao trước khi giá bắt đầu rơi. Thông thường, giai đoạn này thường có Điểm cung cấp cuối cùng – Last Point of Supply (LPSY) ở giữa phạm vi giao dịch, sau đó các phản ứng mua/bán diễn ra, và một điểm LPSY được hình thành tại hoặc bên dưới đường hỗ trợ, kích hoạt đến Giai đoạn E.
- Giai đoạn E – Xu hướng giá giảm bắt đầu với một điểm rơi giá ở dưới vùng giao dịch khi các nhà đầu tư bán tháo, giảm cầu và tụt giá.
Cách áp dụng phương pháp Wyckoff khi giao dịch Hợp đồng Tương lai Tiền mã hoá
Khi sử dụng phương pháp Wyckoff trong bất kỳ loại giao dịch nào, trước tiên, điều quan trọng cần nhớ là sẽ không có hai chu kỳ nào giống nhau. Có quá nhiều yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến thị trường nên chúng ta gần như không thể vận dụng chỉ một phương pháp Wyckoff giống hệt nhau cho mọi trường hợp.
Quan trọng cần lưu ý, chúng ta cần phải theo kịp các giai đoạn của mỗi sơ đồ, cụ thể là khi Giai đoạn A của một trong hai sơ đồ đã diễn ra. Giai đoạn này sẽ đánh dấu điểm thấp hoặc cao nhất (tuỳ theo đó là sơ đồ Tích lũy hay Phân phối) để đặt stop-loss (cắt lỗ) cho lệnh của mình.
Thời điểm hiệu quả nhất để bước vào Giai đoạn E của tích luỹ và khi giai đoạn Markup bắt đầu diễn ra. Theo dõi các xu hướng diễn ra trong quá khứ rất hữu ích để xác định bạn đang ở giai đoạn nào, có khả năng thiếu LPS hoặc LPSY mới hay không. Theo dõi khối lượng giao dịch cũng có thể giúp bạn xác định thời điểm này.
Trong bốn tháng đầu năm 2021, thị trường tiền mã hoá đã trải qua giai đoạn phân phối, như được minh họa tronghợp đồng vĩnh cữuBTCUSDT của Binance (hình trên). Là một nhà đầu tư, sẽ rất hữu ích nếu bạn lưu ý đợt tăng giá đầu tiên, đánh dấu rằng một giai đoạn phân phối tiềm năng đã bắt đầu.
Biểu đồ này hoàn toàn khớp với biểu đồ giai đoạn phân phối trước đó và đều xuất hiện tất cả từng giai đoạn của sơ đồ. Với chu kỳ này, sẽ thuận lợi hơn cho các trader nếu đánh dấu được các giới hạn hỗ trợ và kháng cự, thiết lập stop-loss và chuẩn bị cho một Bullish Spring (đây là thời điểm kỳ vọng ghi nhận mức ATH mới). Trong giai đoạn Bullish Spring, các nến thậm chí không hề xanh (không biểu thị tăng giá), nó sẽ có tín hiệu bán tháo của Composite Operator và sắp diễn ra điều chỉnh thị trường.
Ở bất kỳ mức độ nào, điều quan trọng là phải giữ tư tưởng cởi mở về những gì đang xảy ra và xu hướng nào theo sau mỗi chuyển động giá, vì các biểu đồ cơ bản không phải lúc nào cũng sẽ dự đoán chính xác 100%, bên cạnh đó, phân tích kỹ lưỡng là một điều không thể thiếu nếu muốn tìm kiếm sự thành công ở đây.
Tóm lại
Lý thuyết thị trường của Wyckoff được thành lập dựa trên việc phân tích thị trường thông qua con mắt của các nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư lớn. Các trader phải xem xét mục tiêu cuối cùng của các tổ chức này là gì và hành vi thị trường hiện tại phản ánh lợi ích và hành vi của họ như thế nào.
Dưới đây là cách tiếp cận từng bước để áp dụng phương pháp Wyckoff cho giao dịch tiếp theo của bạn:
- Hiểu và phân tích chu kỳ thị trường hiện tại. Nó là một thị trường tăng (bull) hay giảm (bear), hay đi ngang? Trong các thị trường có xu hướng, hãy kiên nhẫn chờ đợi sự thay đổi.
- Đánh dấu biểu đồ với các sự kiện theo sơ đồ tích lũy và phân phối như chúng tôi đã đề cập trước đó.
- Dựa trên phân tích của bạn về các sự kiện, hãy xác định các giai đoạn của sơ đồ.
- Phân tích khối lượng và hành động giá để nghiên cứu các bước đi của các tổ chức.
- Chờ đợi cơ hội tốt nhất để rủi ro/lợi nhuận của long (short) được tối ưu nhất, và các cơ hội này thường xuất hiện trong giai đoạn C và D.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về phương pháp Wyckoff?Đọc thêm về phương pháp này trên Binance Academy.
Tổng kết
Phương pháp Wyckoff Market Cycle là một công cụ hữu ích rất đáng để bỏ túi nếu bạn muốn trở thành trader và tham gia giao dịch trong tương lai. Việc nhận thức được các xu hướng và chuyển động của chu kỳ sắp tới là rất quan trọng để thiết lập các hàng rào bảo vệ, tối đa hóa các mốc và tránh tổn thất cho Composite Operator.
Nếu bạn không sẵn sàng chỉ đơn giản là muốn hodl tài sản và quan tâm đến hợp đồng tương lai, thì để thành công, việc hiểu rõ các chuyển động của thị trường là điều bắt buộc. Trong mọi trường hợp, hãy kiên nhẫn và quan sát có chủ đích. Chúc may mắn, các trader!
