Báo cáo dự án – ​Cardano (ADA)

0
85

Một Blockchain Cộng Đồng Với Mã Nguồn Mở Để Hỗ Trợ Các Hợp Đồng Thông Minh.

  • Cardano (ADA) là một mạng lưới blockchain Proof-of-Stake (PoS) trên nền tảng mã nguồn mở hoàn toàn và ra đời từ năm 2015. Cardano sử dụng một phiên bản UTXO (EUTXO) đã được sửa đổi hiện đang được phát triển để hỗ trợ cho các hợp đồng thông minh.
  • Được hỗ trợ bởi ba tổ chức chính: Cardano Foundation, IOHK Emurgo. Tất cả đều làm việc cùng nhau để hỗ trợ các nỗ lực phát triển, quảng bá và ươm mầm các cơ hội thương mại.
  • Tiến trình phát triển của Cardano được chia thành5 giai đoạn, được triển khai đồng thời thông qua một quá trình chủ yếu dựa vào nghiên cứu hàn lâm và các phương pháp kỹ thuật tốt nhất.
  • Cardano dự kiến sẽ triển khai hỗ trợ đầy đủ cho các hợp đồng thông minh vào cuối năm 2020 vớibản cập nhật Goguen cuối cùng.

Sơ lược về Token

Lịch sử giá ghi nhận theo ngày (bằng USD)

1. Cardano (ADA) là gì?

  • Cardano (ADA) là một mạng lưới blockchain Proof-of-Stake (PoS), dựa trên một loạt các thành phần thiết kế bao gồm nền tảng phát triển dApp, sổ cái được hỗ trợ multi-asset và các hợp đồng thông minh có thể xác minh.
  • Sự khởi đầu và phát triển liên tục của dCardano dựa trên nhiều nghiên cứu mang tính học thuật, trong số đó chủ yếu là Ouroboros: Một giao thức Blockchain Proof of Stake An Toàn Bảo Mật; thường được sử dụng để phân biệt dự án với các giao thức blockchain cạnh tranh khác.
  • Sổ cái giao dịch sử dụng phiên bản UTXO đã được sửa đổi và hiện đang được phát triển để hỗ trợ cho các hợp đồng thông minh.
  • Mặc dù Cardano được xếp hạng là dự án tiền mã hoá được phát triển tích cực nhất vào năm 2019 theo Báo Cáo Thị Trường 2019 của Santiment, hỗ trợ mạng  chính đầy đủ cho các hợp đồng thông minh vẫn chưa được thực hiện, điều này ngăn cản sự phát triển của các ứng dụng phi tập trung và các token khác trên mạng của nó.

2. Các tính năng chính của Cardano

2.1 Nền tảng Cardano platform: cách tiếp cận 2 lớp (2-layer)

Cardano bao gồm hai lớp riêng biệt sử dụng thuật toán proof-of-stake trong toàn hệ thống. Việc phân chia mạng thành Lớp dàn xếp (SL) và Lớp tính toán (CL) nhằm cho phép các nhà phát triển tối ưu hóa từng lớp độc lập với nhau, do đó tăng hiệu quả, khả năng mở rộng và tính linh hoạt của mạng.

1. Lớp dàn xếp (Settlement layer): mục đích chính của lớp này là tính toán giá trị của các giao dịch, ví dụ: đây là lớp tiền tệ. Lớp SL ở dạng đã hoàn thành của nó sẽ có các tính năng sau:

  • Hỗ trợ hai bộ ngôn ngữ chữ viết; một để di chuyển giá trị và một để tăng cường hỗ trợ giao thức lớp phủ.
  • Cung cấp hỗ trợ các sidechain của KMZ; một phương tiện không tương tác để chuyển tiền một cách an toàn đến lớp CL hoặc các giao thức blockchain được hỗ trợ khác.
  • Hỗ trợ các loại đa chữ ký, bao gồm cả chữ ký kháng lượng tử để bảo mật tối ưu.
  • Hỗ trợ số lượng lớn tài sản do người dùng phát hành.
  • Đạt được “khả năng mở rộng thực sự”: khi có nhiều người dùng tham gia, khả năng của hệ thống sẽ tăng lên.

2. Lớp tính toán (Computation layer): một lớp CL được xây dựng để xử lý hợp đồng thông minh, bao gồm các yếu tố sau:

  • Plutus, một ngôn ngữ phát triển hợp đồng thông minh được xây dựng có mục đích và nền tảng thực thi dựa trên ngôn ngữ lập trình chức năng Haskell
  • Marlowe, cho phép các chuyên gia tài chính và kinh doanh chưa có kiến thức kỹ thuật có thể tạo ra các hợp đồng thông minh. Marlowe là ngôn ngữ cấp cao dành riêng cho miền (DSL) sử dụng cho các hợp đồng tài chính được xây dựng trên Plutus.
  • Sân Chơi Marlowe, một nền tảng xây dựng ứng dụng dễ sử dụng mà những người không phải là lập trình viên cũng có thể sử dụng để xây dựng các hợp đồng thông minh tài chính. Marlowe và Sân chơi Marlowe đã cùng nhau đơn giản hóa quy trình tạo hợp đồng thông minh cho các ứng dụng tài chính, cho phép các chuyên gia trực tiếp đóng góp mà không cần yêu cầu kỹ năng lập trình cao.

2.2Trạng thái toàn cầu trên blockchain Cardano

Cardano hiện đang duy trì trạng thái của blockchain thông qua mô hình UTXO(output giao dịch chưa sử dụng) do Bitcoin tiên phong. Input và output mang thông tin về những thay đổi trong giá trị input thông báo giá trị bắt nguồn từ địa chỉ nào và output thông báo giá trị được giao dịch từ địa chỉ nào. Để ngăn chặn việc sử dụng gấp đôi, mọi nút trên mạng đều lưu giữ hồ sơ các giao dịch. Khi một giao dịch mới trở nên khả dụng (bằng cách xuất hiện trong một block hoặc trong mempool), nó sẽ được phân tích để xem liệu nó có sửa đổi các kết quả output chưa sử dụng được liên kết với từng địa chỉ trên mạng hay không.

Tuy nhiên, mô hình UTXO không tối ưu để hỗ trợ chức năng cho hợp đồng thông minh. Để giải quyết vấn đề này, Cardano có kế hoạch phát hành phiên bản UTXO thích ứng, được gọi là Extended UTXO (EUTXO). EUTXO giới thiệu các cơ chế chia nhỏ việc thực hiện hợp đồng thông minh thành nhiều giao dịch.

Để thực hiện điều này, mỗi output giao dịch cũng chứa một trường dữ liệu được điền với thông tin tùy ý được kết nối với một hợp đồng thông minh cụ thể. EUTXO dự kiến sẽ được thực hiện đầy đủ trong giai đoạn Goguen của lộ trình.

Blockchain Cardano hoạt động thông qua việc sử dụng hai loại block khác nhau: block main và block genesis. Block main bao gồm phần đầu và phần thân; với phần đầu mang siêu thông tin về block và phần thân chứa dữ liệu giao dịch. Giống như các block main, block genesis cũng có phần đầu và phần thân, nhưng chỉ được tạo một lần trong mỗi epochđể phục vụ như một chỉ mục cho các block main mà nó được liên kết.

2.3 Thuật toán Proof-of-Stake của Ouroborous

Giao thức Ouroboros là một giao thức PoS dựa trên chuỗi được thiết kế để tối đa hóa mức độ phi tập trung trên blockchain Cardano.

Việc tạo block được phân đoạn thành các epoch và slot. Để đối phó với việc thay đổi phân phối stake, Ouroboros định nghĩa khái niệm epoch là một số slot trong đó stake được phân phối cố định. Nó được mã hóa cứng(trong giai đoạn khởi động ban đầu) hoặc trong các giai đoạn phát triển sau này, được tính toán từ ảnh chụp nhanh của blockchain ở một block đủ sâu.

Vào đầu mỗi epoch, một nhóm các leader được chọn và mỗi người được giao quyền sản xuất một block trong một slot cụ thể. Đối với mỗi slot, một leader được chọn ngẫu nhiên từ một pool của các stakeholder và tạo ra block tiếp theo, block này liên kết với block trước đó trong chuỗi. Khi các giao dịch được ghi lại trong các block, stake được phân bổ (tức là tập hợp các stakeholder và stake tương ứng của họ) được sử dụng cho các thay đổi lựa chọn leader. Không giống như các thuật toán PoS kiểu BFT, trong đó các validator hoàn thiện (tức là đồng ý vĩnh viễn) các block khi được tạo ra và trở thành block “chuẩn” với xác suất ngày càng tăng khi có nhiều block được xây dựng hơn (như trong lược đồ Proof of Work).

Việc lựa chọn leader và phân công slot được chỉ định dựa trên việc phân phối stake và một cuộc xổ số. Thay vì xổ số này là ẩn, tức là ai có được một băm đúng trước sẽ thắng, xổ số này rõ ràng: một số ngẫu nhiên được tạo (bởi tính toán của nhiều bên giữa các stakeholder trong epoch trước) xác định leader cho mỗi slot và cơ hội chiến thắng cho bất kỳ slot nhất định nào tỷ lệ thuận với quy mô stake của họ, tức là tỷ lệ phần trăm của tất cả các đồng tiền mà họ kiểm soát, theo quyền sở hữu trực tiếp hoặc thông qua ủy quyền.

2.4 Quá trình phát triển lặp đi lặp lại: các giai đoạn của Cardano

Việc hiểu đúng về Cardano đòi hỏi sự hiểu biết về triết lý cốt lõi làm nền tảng cho sự phát triển của dự án. Cả thiết kế và phát triển đều tuân theo phương pháp tiếp cận “làm đúng ngay lần đầu tiên”, chủ yếu dựa vào nghiên cứu hàn lâm và các phương pháp kỹ thuật tốt nhất để từ từ hoàn thiện từng bản cập nhật.

Tiến trình phát triển của Cardano được chia thành 5 era (giai đoạn). Mặc dù mỗi giai đoạn đại diện cho một cột mốc tuần tự cho sự phát triển mạng, công việc mang tính chất khác nhau của mỗi giai đoạn vẫn diễn ra song song.

  • Byron – đây là giai đoạn đầu tiên sau khi khởi chạy mạng, khi các cải tiến nhắm vào các thành phần cốt lõi và lớp SL đang được chuẩn bị cho phần phi tập trung.
  • Shelley – giai đoạn này tập trung vào phi tập trung và sẽ có các pool stake.
  • Goguen – giai đoạn này sẽ thực hiện được các hợp đồng thông minh.
  • Basho – giai đoạn này tập trung vào việc bảo mật hiệu suất và khả năng mở rộng.
  • Voltaire – giai đoạn này sẽ có hệ thống ngân quỹ và quản trị.

Để theo dõi các bước khác nhau hướng tới việc phát triển phía trước của Cardano, báo cáo tiến độ được xuất bản hàng tuần, cùng với một lộ trình cấp cao.

3. Hoạt động kinh tế và phân phối nguồn cung 

Nền kinh tế của Cardano dựa trên 3 era chính:

  • Testnet Era: 
  • Giai đoạn thử nghiệm (Testnet Era): đề cập đến giai đoạn sơ khai của việc tuyên bố công khai mạng lưới Cardano khi những người ủng hộ ban đầu được mời tham gia thử nghiệm beta. Trong khoảng thời gian này, từ 09/2015 đến 01/2017,  ADA được bán trước khi ra mắt đã được thực hiện trong năm đợt. Tổng cộng 108.844,5 BTC đã được huy động với giá trị tương đương là 62.993.614 đô la. Tổng ADA có sẵn khi ra mắt là 31.112.484,64. Tổng nguồn cung được giới hạn ở mức 45.000.000.000 ADA và sẽ không bao giờ vượt quá con số này. 13.887.515.354 ADA còn lại sẽ được phát hành sau khi khởi chạy mạng chính giai đoạn cuối, với một phần được phân bổ cho phần thưởng kho bạc và stake. Tuy nhiên, số tiền sẽ chuyển đến kho bạc và phần thưởng block vẫn chưa được xác định.
  • Bootstrap Era: giai đoạn này bắt đầu với tất cả các nút đồng thuận dưới sự kiểm soát của IOHK và các đối tác và chưa có hỗ trợ hợp đồng thông minh. Trong thời gian này, mạng lưới hoàn toàn tập trung và không có phần thưởng nào được phát hành. Thay vì chuyển trực tiếp sang một mạng chính phi tập trung, Cardano đồng thời sử dụng một mạng thử nghiệm hộp cát. Ngày 13/12/2019 đánh dấu sự ra mắt của Shelley Incentivized Testnet, đi kèm với khoảng 500 pool stake. Việc ra mắt testnet là một thử nghiệm trong thế giới thực để đánh giá cơ chế khuyến khích của mạng đồng thời thưởng cho những chủ sở hữu ADA vì sự tham gia của họ thông qua việc ủy quyền stake hoặc điều hành một stakepool. Khoảng 3,8 triệu ADA được trao tặng trong mỗi giai đoạn. Tuy nhiên, những khoản này sẽ không thể “chi tiêu được” cho đến khi mạng chính trực tiếp được khởi chạy.
  • Giai đoạn tặng thưởng (Reward Era): lần ra mắt mạng chính cuối cùng và chế độ hoạt động “bình thường” của Cardano SL dưới dạng tiền mã hoá PoS. Phần thưởng được phân phối theo thời gian, tỷ lệ thuận với quy mô stake và số lượng slot mà các bên liên quan đóng góp. Chủ sở hữu ADA có thể điều hành một pool stake hoặc ủy quyền stake của họ cho các pool hiện có. Phần thưởng đến từ cả phí giao dịch và quỹ dự trữ của ADA, với phần thưởng dự trữ sẽ giảm dần theo thời gian. Số lượng phần thưởng chính xác từ dự trữ ADA vẫn chưa được xác định.

4. Các tổ chức phát triển Cardano

ba tổ chức riêng biệt đang tích cực thúc đẩy và đóng góp cho dự án Cardano.

Tổ chức chính là Cardano Foundation, một cơ quan độc lập có trụ sở tại Zug, Thụy Sĩ. Cardano Foundation chủ yếu chịu trách nhiệm giám sát và giám sát sự phát triển của Cardano.

Input Output HK (IOHK) được ký hợp đồng thiết kế và xây dựng Cardano trong khi EMURGO, là một chi nhánh vì lợi nhuận nhằm mục đích phát triển hệ sinh thái Cardano thông qua các dự án thương mại. Ba thực thể tách biệt về quản trị, sở hữu và lãnh đạo.

5.Tổng quan về hoạt động và sở hữu Cardano 

5.1 Hoạt động Social

Social Metrics Summary – Sơ lược số liệu Social 

5.2 Hoạt động phát triển

5.3 Hoạt động On-chain 

6. Tài liệu bổ sung

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây